آشنایی با موتور گیربکس حلزونی + روش کوپل آن
گیربکس حلزونی چیست؟
گیربکس حلزونی نوعی گیربکس دو دنده است که از دو قسمت مارپیچ و دنده تشکیل شده است. قسمت مارپیچ از جنس فولاد و قسمت دنده از جنس برنز ساخته شده است. زاویه خروجی گیربکس های حلزونی به صورت ۹۰ درجه می باشد و به همین دلیل این گیربکس را به نام گیربکس ۹۰ درجه نیز می‌شناسند. گیربکس های حلزونی به دلیل نرم کار کردن، کاربردهای متفاوت و متنوعی دارند.
چرا گیربکس حلزونی استفاده میشود؟
گیربکس حلزونی پرمصرف‌ترین گیربکس در سال‌های اخیر در ایران به شمار می‌آید. نصب عمودی و ۹۰ درجه، سهولت استفاده، در دسترس بودن، برگشت‌ناپذیر بودن و قیمت پایین از جمله مزایای گیربکس حلزونی است. در عوض راندمان پایین را می‌توان بزرگترین ایراد گیربکس حلزونی دانست.
کاربردهای گیربکس حلزونی
- صنایع کاشی و سرامیک
- سیستم‌های انتقال مواد
- دیزل ژنراتورها
- پمپ‌های سیلندری
- ماشین‌های بلوک و اجر
- وزنده ها
- هواکش‌ها
- کانوایر های کوچک
- نوار نقاله‌ها
- آسیاب‌های کوچک
- میکسرهای بشکه ای
- خورد کن‌ها
- ماشین‌آلات غربالگری
- همزن‌های بتن
- ماشین‌آلات بسته‌بندی
- شیشه پرکنی
- لرزاننده
- کوره‌های صنعتی
- گیربکس کانوایر
- گیربکس نوار نقاله
- گیربکس صنایع غذایی
- نانوایی
- بالابر
- دستگاه جابجایی
کوپلینگ گیربکس حلزونی
توان محرک گیربکس حلزونی اغلب الکتروموتور ها هستند. در کاربری صنعتی برای به حرکت در آوردن شافت ماشین ها که اغلب نبروی زیادی را متجمل میشوند از الکتروموتور استفاده میشود. اما اتصال مستقیم الکتروموتور با این شافت ها به سبب سرعت دورانی بالای ناشی از میدان مغناطیسی عملا ممکن نسیت و از این رو از گیربکس ها استفاده می شود. یکی از انواع پر کاربرد گیربکس حلزونی می باشد که اتصال آن با الکتروموتور به روش های مختلفی میسر میشود. یکی از عمومی ترین راه های اتصال گیربکس حلزونی به الکتروموتور از طریق سیستم تسمه و بلبرینگ صورت می پذیرد. بدین ترتیب که عملا بین گیربکس حلزونی و الکتروموتور فاصله ای وجود دارد که اتصال بین آنها توسط تسمه و پولی صورت می پذیرد که البته این چالش با خرید الکتروموتور گیربکس حلزونی حل میشود. یکی دیگر از انواع اتصال استفاده از گیربکس حلزونی از نوع هالو شافت می باش که در این صورت شافت متحرک الکتروموتور به راحتی در داخل محفظه گیربکس حلزونی قرار می گیرد. بسته به نوع کاربری ممکن است از انواع دیگر سیستم های کوپلینگ برای اتصال گیربکس حلزونی و الکتروموتور نیز استفاده شود.
انواع گیربکس های حلزونی
گیربکس های حلزونی، از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده که البته با توجه به نوع کارکرد و جنس به دسته‌های متفاوتی تقسیم میشود مانند گیربکس حلزونی، سری vf ،rvf و یا mvf و… که در ادامه هر یک از آنها را شرح خواهیم داد.به صورت کلی گیربکسهای حلزونی از یک پوسته حلزونی شکل و یک هاب کروی شکل و همچنین یک شافت و بلبرینگ تشکیل شده است.
- گیربکس های حلزونی VF: در این نوع گیربکسها انتقال حرکت به وسیله یک جفت شافت و چرخ دنده حلزونی صورت می گیرد.
- گیربکس های حلزونی RVF: نمونه ای از گیربکسهای حلزونی هستند که دارای یک جعبه تقلیل اولیه و یک جفت چرخ دنده مارپیچ هستند.
- گیربکس های MVF: در گیربکسهای سری MVF نحوه اتصال به موتور به‌وسیله یک مادگی یا هالو شفت است که به‌صورت مستقیم به تجهیز محرک که اغلب الکتروموتور است، متصل میشود، باید توجه داشت که آن وسیله محرکه باید حتماً دارای فلانچ باید که با فلانچ گیربکس MVF کوپل مستقیم شود. اما در گیربکس سری VF نحوه اتصال گیربکس به موتور به‌وسیله کوپلینگ، تسمه پولی یا متصل‌کننده‌هایی ازاین‌دست، انجام می‌پذیرد.
- گیربکس های FC: به‌طورکلی باید گفت که هرجایی که در قسمت خروجی نیاز به نصب گیربکس به‌صورت کوپل مستقیم باشد از گیربکسهای FC استفاده میشود که بارزترین مثال برای کاربرد این‌گونه گیربکسها در میکسرهای بتن,دیگ‌های آشپزی لبنیات و… می‌باشد. جنس دنده و ماردون در گیربکسهای حلزونی معمولاً جنس ماردون از فولاد و دنده‌های گیربکس نیز از فسفر برنج ساخته میشوند.
انتخاب گیربکس صنعتی
به‌طورکلی برای انتخاب درست گیربکس صنعتی لازم است که اطلاعات زیر را داشته باشیم.
- نوع ماشینی که گیربکس برای آن انتخاب‌شده است.
- الکتروموتور(نوع و مشخصات شامل توان ورودی,دور ورودی و خروجی)
- نوع انتقال قدرت بین موتور و گیربکس(مستقیم,انواع مختلف کوپلینگ,کلاچ,واریاتور و…)
- دمای محیط
- شرایط محیط (گردوخاکی,یخ‌زده,استوایی و…)
- آرایش محورها
- مقدار بار شعاعی و پیشران و علل آن
